Mainstream gaan is niet mijn ding. Het liefst van al zoek ik mijn eigen weg. Ook letterlijk, om te wandelen. Maar als iemand over een route op amper een kwartiertje rijden van waar ik woon, zegt dat het de mooiste natuurwandeling van 2021 is so far, dan is mijn nieuwsgierigheid wel geprikkeld. Sorry, Marc, maar eigenlijk geloofde ik je niet. Ik achtte het onwaarschijnlijk dat een stukje natuur zó dicht bij huis mij in dezelfde mate zou overrompelen als ergens in de Vlaamse Ardennen. En toch is dat precies wat er gebeurde. Head over heels. Truly, madly, deeply. In deze post laat ik je zien én horen waarom ik de dag na mijn eerste kennismaking met de Merelbeekse Scheldemeersen al meteen terugkeerde voor een tweede wandeling in dit prachtige natuurgebied.
Schelderode en Melsen
Op deze wandeling in de Merelbeekse Scheldemeersen wandel je in Schelderode en Melsen. Beide landelijke dorpen, deelgemeentes van Merelbeke, grenzen aan de Schelde en kennen een matig golvend reliëf, aansluitend bij het heuvelland tussen Schelde en Dender.
Starten doe je aan de Sint-Martinuskerk in Schelderode, vlakbij het 19de-eeuwse kasteeldomein dat deel uitmaakt van het beschermde dorpsgezicht. Amper 150 meter verder al duik je via de Scheldewegel meteen de wijde ‘weide’ natuur van de Scheldemeersen in.
De haven van Melsen en haar steenbakkerijen
De Scheldemeersen kronkelen mee met de bochten van de Schelde tussen Zwijnaarde en Gavere. Het ecologisch waardevolle landschap strekt zich uit langs beide kanten van de rivier en vormt een lappendeken van oude Scheldemeanders, natte weide- en hooilanden, grachten omzoomd door knotwilgen, met populieren afgeboorde landwegen enzovoort.
In de vallei bevinden zich ook waterplassen die afkomstig zijn van turf- en kleiwinningsputten voor de steenbakkerijen die er tot aan de Tweede Wereldoorlog welig tierden. Om de stenen en andere goederen zoals kolen, mosselen en zelfs beer — uhu— tot hun bestemming te brengen lag hier tot in de jaren ’70 van de vorige eeuw een echte haven. Vandaag herinnert enkel de naam van de Steenbakkerswegel aan dit rijke industriële verleden en werd deze mooie plek teruggegeven aan de natuur. In de verte zie je nog de restanten van een oude stenen stellingmolen (= verhoogd en voorzien van een galerij op gemetselde pijlers), maar van de haven valt geen spoor meer te bekennen.
Het bos en wat verderop, de Teirlinckpunt
Meersen, graslandpercelen, weilanden, struwelen, houtkanten, bermen, dijken en zelfs bossen: het rivierlandschap van de Merelbeekse Scheldemeersen kan je bezwaarlijk eentonig noemen. Dit zeer gevarieerde landschap maakt deze wandeling ondanks haar vrij korte afstand (8,8 km) tot een erg boeiende tocht.
Persoonlijk heb ik een zwak voor bossen. Nergens anders voel ik me zo verbonden met de natuur. Nietig ook, en dankbaar. In het bos, en zeker één met wat reliëf (zoals het Raspaillebos, Muziekbos en Bos Ter Rijst), ben ik in mijn element. Dat ik op deze wandeling zo’n bosje zou tegenkomen, was een verrassing van formaat.
De Teirlinckput, een oude Scheldemeander, is nog zo’n hoogtepunt. Weelderig groene oevers, een dicht begroeid wandelpad (let op voor teken!), de poel fluitend, kwakend en zoemend van het leven … Luister zelf maar!
Exmoorpony’s en Konikpaarden
Dat de Merelbeekse Scheldemeersen zo anders zijn dan bijvoorbeeld de Kalkense Meersen of de Keuzemeersen, was voor mij totaal onverwacht. Misschien was het ook wel de reden waarom ik het gebied niet eerder verkende. Bij ‘meersen’ heb — hád! — ik immers een stereotiep beeld van vlakke, laaggelegen weidelanden. Natuurlijk vind je deze ook in Merelbeke terug, maar het landschap heeft er zoveel meer te bieden dan dat alleen. Bovendien zou je niet denken dat dit gebied een gevulde industriële carrière achter de rug heeft. En zei ik al dat het gebied vrij begraasd wordt door Exmoorpony’s en Konikpaarden? Het zien van die laatste riep bij mij alvast beelden van oude grotschilderingen op …
Verrassend natuurgebied
Omdat ik zo benieuwd was naar het stukje van de Scheldemeersen wat verderop in Vurste en Semmerzake, maakte ik ook daar een wandeling. Deze kon me echter veel minder bekoren. Ik had er ondanks sommige verwilderde wandelpaden nooit echt het ‘vrije natuur’ gevoel dat ik wél had in Schelderode en Melsen. Daar herinneren enkel het occasionele geronk van een vaartuig of wat fietsers op het jaagpad langs de Schelde je eraan dat je eigenlijk niet ver weg bent van de bewoonde wereld. In Vurste en Semmerzake had ik ondanks de vele voetwegen nooit de indruk dat ik alleen was. Je wandelt er namelijk iets dichter bij de N60 en ook de drukke Grenadierslaan is vlakbij.
De wandeling in de Merelbeekse Scheldemeersen heeft alvast het lijstje met mijn topfavorieten gehaald. Valt er dan werkelijk niets negatiefs te zeggen over deze wandeling in de Merelbeekse Scheldemeersen? Ja, toch, één ding: muggen! De weelderige oevers van de Teirlinckput en de al even dichtbegroeide paden in het bos zijn een paradijs voor zoemend geweld. Me gekleed in een short en mouwloos topje een weg banen door het groen was misschien niet de verstandigste keuze. Ik hield er maar liefst 13 muggenbeten aan over. Maar ik zou het zo opnieuw doen!
Opmerking bij de route
De wandeling vormt een lus met uitzondering van het stuk langs de Scheldewegel, Langeweide en Meersstraat. Op het onderstaande kaartje geeft de rode pijl de heen-route aan (altijd links houden), de gele de weer-route zoals ik die gewandeld heb.
Praktisch
Bronnen: Erfgoedviersprong, Natuurpunt
Ik kwam op mijn route geen obstakels tegen. Blijf echter steeds alert. Ik kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor onvolledige en/of niet accurate routebeschrijvingen. Ik kan in geen geval aansprakelijk gesteld worden voor enig direct of indirect verlies, schade of letsel voortkomend uit of verbonden aan het gebruik van deze website. Vind je mijn foto’s mooi? Fijn! Wil je foto’s van mijn blog gebruiken? Vraag dan eerst om toestemming!