Er zijn zo van die dingen die je maar één keer doet in je leven. De Panorama wandelroute in Kluisbergen hoort daar wat mij betreft niet bij. Misschien ben ik niet volledig neutraal als ik het over de Vlaamse Ardennen heb — liefde maakt blind, zeggen ze — maar dan nog … Zelfs al is mijn mening ietwat gekleurd door mijn gevoelens voor deze glooiende streek, je kan er gewoon niet omheen: de Vlaamse Ardennen zijn hét wandelwalhalla van Vlaanderen. In deze post neem ik je mee naar de Panorama wandelroute in Kluisbergen die haar naam alvast niet gestolen heeft. Een waaier aan vergezichten maakt deze wandeling op het dak van Oost-Vlaanderen echt onvergetelijk. Je verkent er letterlijk hoogtes en laagtes, maar op figuurlijk vlak zijn er alleen maar hoogtepunten: de Paterberg, het Spijkerbos en talloze andere wondermooie natuurplekjes. Ben je klaar voor een overdosis aan schitterende panorama’s?
Kwaremont en Zulzeke
Op de Panorama wandelroute stap je langs holle wegen, onverharde paden, bijzondere bossen en kabbelende beekjes tussen de dorpjes Kwaremont en Zulzeke. Starten doe je in het pittoreske Kwaremont met zijn typerende witgekalkte kerk. Het artistieke dorp doet met zijn ateliers en galerijen een beetje denken aan Sint-Martens-Latem, maar daar houdt de vergelijking toch wel op. Nadat je op het gezellige Kwaremontplein uit de startblokken schiet, wordt al meteen duidelijk waarom: recht voor je kronkelt de fameuze Paterberg door het heuvelige landschap.
De ligging van Kwaremont in het Zuid-Vlaamse Heuvelland, deels op de oostelijke helling van de Scheldevallei, zorgt voor gevarieerde landschapskenmerken: golvende panorama’s, beboste plateaus met steile flanken, markante insnijdingen door beken en de aanwezigheid van bronnen. Een beetje verderop ligt Zulzeke, de kleinste deelgemeente van Kluisbergen, waar zich het hoogste punt van de provincie bevindt, namelijk de Hotondberg (150 m).
De Paterberg: scherprechter van de Ronde
Eén van de bekendste heuvels van de Vlaamse Ardennen leende zijn naam aan de gemeente Kluisbergen toen in 1971 de voormalige gemeenten Berchem, Kwaremont, Ruien en Zulzeke werden gefusioneerd. De Kluisberg, op de grens van Vlaanderen en Wallonië, is bij het grote publiek vooral bekend vanwege zijn rol in de Ronde van Vlaanderen. Met zijn hoogte van 141 meter werd de heuvel meermaals opgenomen in de koers der Vlaamse koersen.
Bij wielerfanaten is ook de Paterberg zeker geen onbekende. De heuvel is één van de zwaarste hellingen van de Ronde van Vlaanderen. Het is een smalle kasseiweg met een gemiddeld stijgingspercentage van 12,5 % en op het steilste stuk is dit zelfs 20 % (!). De top ligt op 80 meter hoogte. De kasseien op de helling zijn sinds 1993 een beschermd monument.
Vergis je niet: ook voor de wandelaar is de Paterberg een heuse kuitenbijter. Om de Panorama wandelroute te volgen, verkeer je dan ook best in goede fysieke conditie. Elke klim, 396 hoogtemeters in totaal, wordt echter beloond met een fenomenaal vergezicht dat je eventuele spierkrampen in een mum van tijd doet vergeten. Bovendien, what goes up, must come down, niet waar? Wie toch echt toe is aan een rustmoment, kan dat nemen op één van de vele bankjes die je onderweg tegenkomt.
Wandelknooppunten
Het gebied is doorspekt met wandelknooppunten en maakt deel uit van het wandelnetwerk Getuigenheuvels, één van de drie wandelnetwerken van de Vlaamse Ardennen. De andere twee netwerken zijn dat van de Zwalmvallei en de Bronbossen. Op de Panorama wandelroute kom je vele knooppuntenborden tegen, maar strikt genomen is het geen knooppuntenwandeling. Laat je daardoor echter niet afschrikken: de route is bewegwijzerd met de bekende zeshoekige routebordjes en bijgevolg makkelijk te volgen.
Het Spijkerbos
Naast zijn natuurlijke rijkdom aan heuvellandschappen die uitvloeien tussen de Hotondberg en de Kluisberg, telt Kluisbergen ook 120 hectare bos. Eén van die bossen is het Spijkerbos of Elenebos. Door zijn unieke ligging op een zuidhelling, baadt het Spijkerbos de hele dag door in het warme zonlicht. Na de verwoestingen van de Eerste Wereldoorlog werd het bos bijna uitsluitend met beuk heraangeplant. De beuk laat met zijn dichte bladerdak echter weinig licht door. Daarom creëert het Agentschap voor Natuur en Bos lichtrijke open plekken en bosranden die een uitgelezen plek vormen voor lichtminnende wilde kamperfoelie.
Top of the bill
Ik heb al zoveel mooie wandelingen gemaakt, maar de Panorama wandelroute in Kluisbergen voert het lijstje — voorlopig? — toch wel aan. En ja, hoewel ik niet meer overtuigd hoefde te worden van de schoonheid van de Vlaamse Ardennen, wist de uniciteit van de streek rond Kluisbergen mij toch nog te verwonderen: karaktervol en pittig, net als — naar het schijnt — het Kwaremont bier.
De uitgestrektheid van het landschap, de glooiing van de heuvels, de authentieke rust die je er vindt … Alle dragen ze bij tot de charme van deze streek. Ik heb de Panorama wandelroute twee keer kort na elkaar gewandeld, waarvan één keer in de omgekeerde richting wat ook perfect mogelijk is en een andere, misschien zelfs ook nog iets pittigere beleving geeft. Na de wandeling nodigt het gezellige dorp van Kwaremont enorm uit om te blijven plakken voor een drankje of zelfs een hapje. Smaakt naar meer!
Praktisch
Ik kwam op mijn route geen obstakels tegen. Blijf echter steeds alert. Ik kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor onvolledige en/of niet accurate routebeschrijvingen. Ik kan in geen geval aansprakelijk gesteld worden voor enig direct of indirect verlies of schade voortkomend of verbonden met het gebruik van deze website. Vind je mijn foto’s mooi? Fijn! Wil je foto’s van mijn blog gebruiken? Vraag dan eerst om toestemming!
3 Comments
Kristien Matthys
14 april, 2021 at 20:15Heerlijke wandeling! Prachtige vergezichten! Heel hard genoten!
Deze wandelgids is echt een fantastische hulp bij het kiezen van een wandeling: je vindt er een handige kaart, een exacte beschrijving van de wandeling, talrijke schitterende foto’ s, een enthousiasmerende uitleg… Top! Bedankt Véronique!
Verocious
15 april, 2021 at 08:40Hartelijk dank voor je mooie woorden, Kristien! Blij dat ik kan/mag inspireren!
Ben Holvast
27 juni, 2021 at 21:46Afgelopen zaterdag heb ik deze tocht gelopen, heel erg mooi met al die smalle paadjes. Boeiend van begin tot eind met veel mooie vergezichten (ondanks dat het niet eens helder was tijdens de wandeling). Dank voor je inspiratie. Ik ga zeker meer tochten lopen die op je site staan! Ik volg je nu ook op Instagram.