Hé, zullen we deze zomer logeren in een hobbithuisje in Limburg? Geen gedoe met vaccinatiebewijzen of negatieve testresultaten … Goed plan! De verre vakantieoorden van weleer ruil ik sinds Corona met veel plezier in voor Vlaanderen Vakantieland. Want zeg nu zelf: wat is er gemakkelijker en mooier dan het leven vieren in eigen land? En dus vertrok ik vorige week met mijn gezin ‘op reis’, koffers en al, naar Limburg. Geen tropische stranden of wereldsteden, maar wel een écht nationaal park met kilometers aan wandel- en fietspaden. Één van de glansrollen was weggelegd voor het verrassende landschap van Terhills, vlakbij Maasmechelen Village. De voormalige mijnsteenbergen van Eisden en hun weidse vergezichten vormen de hoofdtoegangspoort van het Nationaal Park Hoge Kempen. Het mooiste panorama van Vlaanderen? Spectaculair en uniek in ieder geval! In deze post vertel ik je alles over één van de prachtige wandelingen die ik er maakte.
Nationaal Park Hoge Kempen
Op 5 minuutjes wandelen van Maasmechelen Village vind je Terhills, de hoofdtoegangspoort tot het Nationaal Park Hoge Kempen, het eerste en voorlopig enige Nationaal Park (= een natuurgebied van minstens 1000 ha groot) in België. Het park en het omliggende mijngebied staan bovendien op de Indicatieve Werelderfgoedlijst van UNESCO en mogen misschien binnen afzienbare tijd de stempel van Werelderfgoed dragen.
Sinds dit jaar omvat het Nationaal Park maar liefst 127 km2 en is daarmee het grootste beschermde natuurgebied in Vlaanderen. Momenteel zijn er 6 toegangspoorten, elk met hun eigen troeven. In de nabije toekomst zullen daar nog drie nieuwe parkentrees worden aan toegevoegd. Meer info vind je op de site van het Nationaal Park Hoge Kempen.
De mijnsteenbergen van Eisden
De mijnterrils van Eisden herinneren aan het Limburgse mijnverleden. Tot in 1987 draaide de steenkoolmijn er nog op volle toeren, maar na het uitdoven van de mijnactiviteit kreeg de natuur hier terug vrij spel. De voormalige mijnsite werd teruggegeven aan de natuur, zij het voorgoed veranderd.
Dat het mijnverleden een grote impact gehad heeft op de configuratie van het landschap merk je in de eerste plaats aan de achtergebleven terrils, maar ook aan de aanwezigheid van grote waterplassen (door grindwinning) en naaldhoutbossen (nodig voor constructie). In Eisden zelf staan nog verschillende oude mijngebouwen. De tuinwijken, destijds opgezet om de gastarbeiders te huisvesten, met de imposante toren van de Sint-Barbarakerk (ook wel de ‘mijnkathedraal van Eisden’ genoemd) getuigen eveneens van een rijk industrieel verleden.
Ooit waren de mijnterrils troosteloze grijze hopen; vandaag geven ze kleur aan de streek en hoop op een groene toekomst.
Het oorspronkelijke heidegebied dat een eeuw geleden moest wijken voor de mijnbouw, eist nu zijn plaats terug op. Ooit waren de mijnterrils troosteloze grijze hopen; vandaag geven ze kleur aan de omgeving en hoop op een groene toekomst. Verschillende oude mijngebouwen kregen een nieuwe functie, zoals het statige Terhills Hotel dat gevestigd is in het voormalige directie- en ingenieursgebouw van de mijn. Vlakbij staan de twee oude schachtbokken die ooit deel uitmaakten van een massief industrieel complex en nu beschermd onroerend erfgoed zijn. Één van deze constructies kan je beklimmen met de trap en beloont je vanop 24 meter hoogte met een uniek zicht op de omgeving. Voor wie verkiest om beneden te blijven — de geperforeerde metalen trappen zijn best akelig — werpt een fototentoonstelling een interessant licht op het verleden van de mijnsite.
Connectera werd Terhills
Het oude mijngebied in Eisden stond tot voor kort gekend als Connectera en werd pas onlangs omgedoopt tot Terhills. Het domein kreeg een heus bezoekerscentrum en werd daarmee ook hoofdtoegangspoort van het Nationaal Park Hoge Kempen. Ook het wandelaanbod op Terhills werd kortgeleden in een nieuw jasje gestoken.
Drie van de vier nog aanwezige terrils binnen het wandelgebied kan je beklimmen. De zogenaamde ‘lange terril’ is de meest toegankelijke. De 50 meter hoge top biedt je een ‘instawaardig’ uitzicht: beboste heuvelruggen en grote waterpartijen, maar ook de nabije Tuinwijk in Eisden met zijn kolossale kerktoren en minaret. De beklimming van de ’tweelingterril’, twee dicht bij elkaar liggende terrils die in elkaar overlopen, leidt je nóg hoger, tot ongeveer 60 meter boven het startpunt. Ook vanaf deze toppen heb je een adembenemend uitzicht op de Maasvallei. De vierde terril is de ‘rode terril’ die door een intern proces van zelfontbranding ook wel eens de ‘Vesuvius van Eisden’ wordt genoemd. Deze steenberg is slechts uitzonderlijk en enkel onder begeleiding te bezoeken.
Bewegwijzerde wandellussen en wandelwissels
Het wandelgebied Terhills telt verschillende bewegwijzerde wandellussen die starten vanuit het bezoekerscentrum. Elke lus heeft een gekleurd symbool dat zichtbaar is op paaltjes langs het pad. Handig: de lussen zijn in twee richtingen bewegwijzerd. Zo is er de groene route van 3,6 km die je in ongeveer één uur over de lange terril tot bij het panoramapunt brengt. Op de blauwe route van 5,4 km wandel je ook nog rond de kleine waterplas waar het Terhills Cable Park gevestigd is. De grijze route is een erfgoedwandeling van 5,1 km die je door de Tuinwijk van Eisden leidt.
Zelf koos ik voor de paarse lus van 9,5 km. Op deze uitdagende route beklim je zowel de lange terril als de tweelingterril en wandel je helemaal rond de grote grindplas. Deze lus loopt ook deels door het gloednieuwe Terhills Resort (Center Parcs) waaraan momenteel nog volop gewerkt wordt. Hierdoor moest ik een omleiding volgen (niet zo duidelijk aangegeven) waardoor de wandeling nog een stuk langer werd.
De paarse route is een intensieve wandeling met niet alleen flink wat kilometers maar ook een pak hoogtemeters op de teller. De beklimmingen, en dan vooral die van de tweelingterril, zijn niet te onderschatten kuitenbijters. Je wandelt hoofdzakelijk langs grind- of aardewegen met een occasionele stijgingsgraad tot meer dan 20 % (ter vergelijking: de Paterberg op de Panorama wandelroute in Kwaremont heeft een gemiddeld stijgingspercentage van om en bij de 14 %). Als ik je vertel dat het pad soms haarspeldbochten vertoont, dan weet je het wel … De verbluffende vergezichten zijn de inspanningen echter meer dan waard! En ondanks het feit dat je wéét dat je in een door de mens gemanipuleerd landschap wandelt, voelt het allemaal heel natuurlijk aan. Ook het lange stuk rond de Grote Plas is op zijn minst bijzonder te noemen. Je waant je er haast aan de oevers van één of ander Canadees meer …
Vanop de paarse wandeling kan je eventueel nog overstappen op twee andere wandelingen die je, net buiten Terhills, door het Lanklaarderbos leiden. Zelf wandellussen combineren wordt hier trouwens aangemoedigd. Genummerde wandelwissels markeren de plekken waar lussen elkaar kruisen. Deze wandelkruispunten vind je dan terug op de wandelkaarten. Zo ontstaan ontelbare combinatiemogelijkheden die het grote netwerk van 80 wandellussen, goed voor meer dan 220 km aan wandelpaden, nóg uitgebreider maken!
Op reis naar Limburg
Het afgelopen jaar zat tjokvol ontdekkingen en was voor mij persoonlijk, hoewel de grenzen fysiek gesloten waren, grensverleggend. Corona deed me mijn eigen land waarderen als nooit tevoren. Tijdens de lockdown vond ik de vrijheid die ik vroeger op verre reisbestemmingen zocht, geheel onverwacht gewoon dicht bij huis. Dat ik een midweekje Limburg ooit zou beschouwen als een echte reis en er evenveel — zoniet meer — vreugd zou uithalen, had ik nooit verwacht.
Maar dat is precies wat er gebeurde. Gewoon al het feit dat er op anderhalf uur rijden van mijn woonplaats een écht Nationaal Park ligt, een Vlaams Nationaal Park, vind ik ongelofelijk. Vroeger hoorde ik mensen wel eens vertellen over wandelen of fietsen in Limburg. Nu ik zelf gebeten ben door de wandel- en fietsmicrobe, begrijp ik pas waarom hun verhalen steeds zo lyrisch waren.
“The world is not in your books and maps, it’s out there.”
Gandalf
Bossen, heides, stiltegebieden, grindplassen, vennen, de hellingen van het Kempens Plateau … en op de koop toe waardevol industrieel erfgoed: Limburg heeft het. Wandelaars komen er opladen, fietsers halen er hun hart op. Ik ben alvast halsoverkop verliefd geworden op deze prachtige provincie! De wijze Gandalf zei ooit het volgende tegen Bilbo: “The world is not in your books and maps, it’s out there.” En gelijk had hij! Limburg, ik kom gauw weer terug! En het hobbithuisje? Dat vind je in Warredal, een oase van rust te midden van een bosrijke omgeving vlakbij het natuurgebied Bergerven, één van de toekomstige toegangspoorten van het Nationaal Park Hoge Kempen. Absolute aanrader!
Praktisch
Bronnen: Visit Limburg, Terhills Nationaal Park Hoge Kempen, Wandelen in Limburg, Nationaal Park Hoge Kempen, Bezoekersgids 2021
Ik kwam op mijn route geen obstakels tegen. Blijf echter steeds alert. Ik kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor onvolledige en/of niet accurate routebeschrijvingen. Ik kan in geen geval aansprakelijk gesteld worden voor enig direct of indirect verlies, schade of letsel voortkomend uit of verbonden aan het gebruik van deze website. Vind je mijn foto’s mooi? Fijn! Wil je foto’s van mijn blog gebruiken? Vraag dan eerst om toestemming!